10.sınıf edebiyat yazılı soruları

SORULAR

"Dest bûsı arzûsıyla ger ölsem dostlar (Dostlar eğer onun elini öpme arzusuyla ölürsem

Kûze eylen toprağum sunun anunla yâra su" toprağımdan testi yapın ve sevgiliye onunla su verin.)

1. Yukarıdaki beyitte şâir ne demek istemiştir? Yorumlayınız. (10 puan)

"Âb-gûndur günbed-i devvar rengi bilmezem (Dönüp duran kubbenin rengi su rengi midir, gözümden

Ya muhit olmuş gözümden günbed-i devvara su " akan su devreden kubbeyi mi kaplamıştır, bilemem.)

"Saçma ey göz ekşden gönlümdeki odlara su (Ey göz! Gönlümdeki ateşlere gözyaşından su saçma,

Kim bu denlü dutuşan odlara kılmaz çâre su" artık böyle tutuşan ateşlere su fayda etmez.)

2. Yukarıdaki üç beyitten dört tane edebî sanat bulunuz ve bunların hangi kelimelerle yapıldığını mutlaka yazınız.(10 puan)

3. Yukarıdaki beyitlerden hangisi kasidenin ilk beyti olabilir? Sebebini belirtiniz. (10 puan)

4. Aşağıdaki boşlukları doldurunuz. Diğer yargıları (D) veya (Y) şeklinde cevaplayınız.(14 puan)


Nedîm, edebiyatımızda....................................................akımının öncüsüdür.
Şarkı nazım türünde genellikle......................................................................konuları işlenir.
XIV. yüzyıl şair ve devlet adamı olan............................................................düşünce zenginliği ve söyleyiş gücü ile dikkat çeker. Tuyuğ nazım biçiminin en önemli şairi sayılır.
Edebiyatımızda..........................................................................................gibi şairler Terkib-i Bent ustasıdır.
Aynı beyitte anlam bakımından birbiriyle ilişkili kelimeleri kullanma sanatına teşbih sanatı denir.( )
Kasidenin teşbip, girizgah, mehdiye gibi bölümleri vardır. ( )
Şarkı, Arap edebiyatından alınmış bir nazım şeklidir. ( )

5. Eğer bir şiir/şiirin; (15 puan)

.............................................................................................................................ise divan edebiyatı geleneğiyle yazılmıştır.

.............................................................................................................................ise divan edebiyatı geleneğiyle yazılmıştır.

.............................................................................................................................ise divan edebiyatı geleneğiyle yazılmıştır.

.............................................................................................................................ise divan edebiyatı geleneğiyle yazılmıştır.

.............................................................................................................................ise divan edebiyatı geleneğiyle yazılmıştır.


6.a Aşağıdakilerin hangisinde divan şiiri nazım şekilleri bir arada verilmiştir. (5 puan)

A) Kaside-gazel-türkü-murabba-masal

B) Şarkı-rubai-müstezat-mani-masal

C) Rubai-şarkı-gazel-ninni-türkü

D) Gazel-muhammes-mesnevi-destan rubai

E) Murabba-mersiye-gazel-kaside-müstezat

6.b Aşağıdaki nazım şekillerinden hangisinin nazım birimi diğerlerine göre farklıdır? (5 puan)

a) Rubaî b) Tuyuğ c) Murabba d) Terci'-i Bent e) Şarkı


7. Aşağıdaki ifadeleri oklar yardımıyla ilgili isim veya kelimeyle eşleştiriniz. (12 puan)

Münacat Ahmet Paşa

Hicviye ustası Nedîm

Vasıta beyti Kaside

Servi Rubaî

Makta Terkib-i Bent

Kerem Kasidesi Mazmun

Dörtlük Nef'î

Şuh şâir Gazel

8. Rubaî hakkında bilgi veriniz.(10 puan)

9. Nedim, Nef'î ve Fuzulî'nin eserlerini yazınız.

(9 puan)