Hayâlî

Karagöz’ü oynatan kişiye Hayâlî ya da Usta denir. Bir Hayâlî’nin her şeyden önce temiz bir İstanbul Türkçesine sahip olması, taklit yeteneğinin gelişmiş olması lazımdır. Tûluat denilen doğaçlama konuşma yetisi ve espri kabiliyeti Karagöz oyunları içinde önemli bir yer tutar. Tiyatro eğitiminde kullanılan ses tekniklerini kullanan Hayâlîler perdedeki tüm tiplerin seslerini tek başlarına konuşurlar. Hayâlî aynı zamanda Türk müziğini bilecek, tiplerin şarkılarını söyleyecek ve farklı şiveleri konuşacaktır.

Hayâlî’ye oyun sırasında “Yardak” denilen yardımcısı yardım eder. Yardak, oyun tasvirlerini perdeye giriş sırasına göre ustaya verir, def çalarak müziğe eşlik eder, oyunun efektlerini yapar.

Karagöz, pek çok disiplini bünyesinde barındıran zorlu bir sanattır. Geçmişte Karagöz sanatçıları bir araya gelerek dernekler kurmuşlardır. Bugün UNIMA’nın çekirdeğini teşkil eden bu dernek ve kurucuları hakkında Türk Folklor Araştırmaları Dergisi’nde yayınlanan bir haberde, şunlar yazılmıştır.

Günümüzde Hayâlîler

Hayalîler çoğunlukla İstanbul’da yaşamakta ve sanatlarına burada devam etmektedir. İstanbul’da yaşayan Hayalîler: Taceddin Diker, Orhan Kurt, Metin Özlen, Ünver Oral, Hasan Hüseyin Karabağ, Ramil Balakin, Ayfer Balakin, Alican Balakin, Alpay Ekler, Emin Şenyer.
Ankara’da yaşayan Hayalîler: Mustafa Mutlu, Haluk Yüce.
Bursa’da yaşayan Hayalîler: Şinasi Çelikkol, Tayfun Özertem...